Hoe schrijf je in begrijpelijke taal?

Hoe ziet een begrijpelijke tekst er dan wel uit? Met deze cliffhanger sloot ik mijn eerdere blog ‘Jip en Janneke-taal’ af. Tijd om die belofte in te lossen. Althans, om daar een begin mee te maken. Want hoe je een begrijpelijke tekst schrijft, valt helaas niet samen te vatten in 1 blog van 500 woorden. Daarom maak ik er een serie van.

In aflevering 1 noem ik kort de belangrijkste aandachtspunten.

Een tekst in begrijpelijke taal:

(1) past bij de doelgroep
Neem voor je begint even de tijd om je te verdiepen in je doelgroep. Voor wie schrijf je? Ken je iemand uit je doelgroep? Houd deze persoon dan in gedachten. Zo voorkom je dat je teveel jargon gebruikt, of juist te simpele taal gebruikt en de lezer dus niet serieus neemt.

(2) geeft de lezer wat hij nodig heeft
Dus niet: wat wil ik kwijt in deze tekst, maar: wat wil de lezer weten? Maak hiervan een rijtje met vragen en beantwoord die. Geef niet te weinig informatie, maar zeker ook niet teveel. Mensen hebben geen tijd voor lange teksten. Beperk je dus tot de kern.

(3) heeft een heldere structuur
Een logische indeling zorgt voor een prettig leesbare tekst. Denk daarom vooraf na over de structuur en de volgorde van hoofdstukken. Geef je hoofdstukken duidelijke titels en gebruik tussenkopjes. Dit alles geeft de lezer houvast.

(4) gebruikt geen formele taal
Zonder dat we het zelf merken, schrijven we vaak een stuk ‘gewichtiger’ dan nodig is. We lezen in vakliteratuur allerlei vage termen en formele uitdrukkingen en nemen ze vanzelf over in onze eigen teksten. Maar of de lezer er blij mee is? Probeer je formele taalgebruik eens te vervangen door eenvoudiger alternatieven.

(5) gebruikt actieve zinnen
In een actieve zin is duidelijk wie iets doet. En dat leest wel zo prettig.
NIET: U wordt op de hoogte gehouden.
WEL: Ik houd u op de hoogte.
NIET: Tevens werd geconcludeerd dat…
WEL: Ook concludeerden de onderzoekers…

(6) gebruikt signaalwoorden
Signaalwoorden geven het verband aan tussen zinnen en zinsdelen. Ze kondigen een opsomming aan (ten eerste/tweede), een voorbeeld (zoals), een relatie van oorzaak en gevolg, enzovoort. Kortom: signaalwoorden helpen de lezer jouw verhaal te volgen. Ze zijn enorm belangrijk om de betekenis van een tekst goed en snel te kunnen begrijpen.

Als je deze aanwijzingen toepast bij het schrijven, worden je teksten al een stuk begrijpelijker. Over deze dingen valt natuurlijk veel meer te zeggen. In volgende blogs zal ik nader ingaan op schrijven in begrijpelijke taal en meer voorbeelden geven.